Tìm hiểu về Reverse Logistics

Phần lớn chúng ta đều hiểu về Logistics là một chuỗi các hoạt động nhằm đưa hàng hóa từ người sản xuất đến người tiêu dùng. Thế nhưng có bao nhiêu người trong số chúng ta từng nghe đến khái niệm Logistics ngược hay Logistics Thu hồi (Reverse Logistics). Bài viết dưới đây của WorldCourier sẽ cung cấp những kiến thức cơ bản nhất xoay quanh loại hình Logistics này.

Khái niệm Reverse logistics Logistics ngược

Reverse logistics (Logistics ngược, Logistics thu hồi) là quá trình lập kế hoạch, thực hiện và kiểm soát một cách hiệu quả dòng chảy của nguyên liệu, bán thành phẩm và thông tin có liên quan từ các điểm tiêu thụ đến điểm xuất xứ với mục đích thu hồi lại giá trị hoặc xử lý một cách thích hợp.

Môi trường Logistics được đánh giá ngày càng trở nên năng động, phức tạp và không ổn định. Cạnh tranh ngày một gia tăng ở hầu hết các thị trường và gay gắt hơn trước rất nhiều. Vòng đời sản phẩm ngày một ngắn đi và điều kiện kinh doanh thì luôn thay đổi. Tất cả những yếu tố này buộc các công ty phải thay đổi chiến lược kinh doanh của mình.

Các công ty – dù quy mô lớn hay bé đều phải đối mặt với rất nhiều những vấn đề mới phát sinh như Logistics toàn cầu (Global Logistics), sự xuất hiện đa dạng của các loại hình cung cấp dịch vụ Logistics (3PLs, 4PLs, 5PLs), Logistics thương mại điện tử (E-Logistics), đối tác Logistics (Logistics Partnerships) và Logistics thu hồi (Reverse Logistics).

Logistics ngược khác Logistics xuôi như thế nào?

Logistics ngược có những đặc trưng khác biệt căn bản so với logistics xuôi. Bảng 1 dưới đây sẽ mô tả những khác biệt đó.

So sánh giữa logistics ngược và xuôi

LOGISTICS NGƯỢC	LOGISTICS XUÔI
Dự báo khó khăn hơn	Dự báo tương đối đơn giản hơn
Vận chuyển từ nhiều điểm tới một điểm	Vận chuyển từ một điểm tới nhiều điểm
Chất lượng sản phẩm không đồng nhất	Chất lượng sản phẩm đồng nhất
Bao bì sản phẩm thường đã bị phá hủy	Bao bì sản phẩm nguyên vẹn, tiêu chuẩn hóa
Giá cả phụ thuộc vào nhiều yếu tố	Giá cả tương quan đồng nhất
Tốc độ thường không được xem là ưu tiên	Tốc độ là quan trọng
Chi phí không thể nhìn thấy trực tiếp	Chi phí có thể giám sát chặt chẽ
Quản lý dự trữ không nhất quán	Quản lý dự trữ nhất quán
Mâu thuẫn về sở hữu và trách nhiệm vật chất	Sở hữu và trách nhiệm vật chất rõ ràng

Các bước xây dựng quá trình Reverse Logistics hiệu quả

Một quá trình Reverse Logistics thành công nên được xây dựng qua 8 bước sau:

Phân tích lý do tại sao sản phẩm bị trả lại và dự kiến chi tiết quá trình thu hồi sản phẩm.
Dự kiến chi tiết chi phí thu hồi sản phẩm.
Tìm hiểu mong đợi của khách hàng về tốc độ thu hồi sản phẩm.
Kiểm tra lại những nguyên liệu dùng để sản xuất ra sản phẩm bị thu hồi, đáp ứng đơn đặt hàng của khách hàng dựa theo kế hoạch thu hồi.
Ngăn chặn các vấn đề phát sinh trong yêu cầu, chức năng và số liệu kinh doanh của doanh nghiệp.
Đánh giá tất cả các lựa chọn thu hồi trước khi chọn một bên cung ứng thứ ba.
So sánh tất cả các lựa chọn thu hồi khả thi với yêu cầu kinh doanh của doanh nghiệp, và kiểm tra lại các số liệu tham khảo từ các nhà cung ứng khác.
Đánh giá các lựa chọn thay thế khác, kết hợp với vòng đời sản phẩm và khả năng tín dụng của khách hàng.

Một số số liệu thống kê dưới đây sẽ phản ánh phần nào tầm quan trọng của Logistics thu hồi:

• Chi phí Logistics thu hồi chiếm từ 0,5% đến 1% trong tổng thu nhập quốc nội (GDP) của Mỹ. Tổng thu nhập quốc nội của Mỹ năm 2008 là 14,29 nghìn tỷ đô la Mỹ.

• Doanh thu bán lẻ hàng hóa trên mạng của Mỹ năm 2008 đạt 147,6 tỷ đô la Mỹ và dự đoán trong năm 2009 đạt 165,9 tỷ đô la Mỹ. Trong khi đó, tỷ lệ thu hồi hàng hóa bán lẻ trên mạng chiếm 6,3% thay đổi tùy loại sản phẩm và tùy thời gian trong năm.

• 95% người tiêu dùng thích trả lại sản phẩm được mua trên mạng tại một địa điểm cụ thể hơn; 43% thường sử dụng lựa chọn này nếu có thể; 37% người mua hàng trên mạng và 54% những người lướt web ngại mua hàng trên mạng bởi vì việc trả lại và đổi hàng rất khó khăn.

• Chi phí thực hiện việc thu hồi hàng hóa có thể cao từ 2 đến 3 lần so với việc xuất khẩu hàng đi nước ngoài.

Có thể thấy rằng Logistics thu hồi là một bộ phận quan trọng không thể tách rời trong hệ thống quản lý chuỗi cung ứng, bởi vì các chi phí và quy mô dịch vụ liên quan đến quy trình này trong chuỗi. Vậy cụ thể thế nào là Logistics thu hồi và các hoạt động của nó là gì?